نوشته شده توسط: الهه ناز
نام اصلی: اکبر حسنی راد
تاریخ تولد: 7 اردیبهشت 1324
محل تولد: تهران
حوزه فعالیت: کارگردانی و بازیگری تئاتر، سینما و تلویزیون
اکبر حسنی راد با نام هنری ایرج راد بازیگر باتجربه و پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون ایران در 7 اردیبهشت 1324 در تهران متولد شده است.
ایرج راد از جمله بازیگرانی است که تحصیلات آکادمیک دارد . او دارای مدرک کارشناسی نمایش از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد کارگردانی تئاتر از دانشگاه کاردیف ولز است. همچنین ایرج راد عنوان درجه یک هنری از شورای ارزشیابی هنرمندان کشور را دارد.
ایرج راد به مدت دو سال در دانشکده? هنرهای زیبای دانشگاه تهران و یکسال دانشکده سینما تئاتر دانشگاه نبی اکرم تبریز و یک سال هم در مکتب خانه? هنر تدریس کرده است.
ایرج راد فعالیت هنری خود را از سال 1337 یعنی از سال اول دبیرستان با اجراهایی برای کودکان آغاز نمود. ایرج راد در سال 1338 یک دوره فن بیان و تئاتر زیر نظر خانم مهین دیهیم گذراند.
او پس از آشنایی با شاهین سرکیسیان و چندین فعالیت تئاتری دیگر بصورت نیمه حرفه ای از سال 1342 در 18 سالگی با نمایش قرعه برای مرگ اثر واهه کاچا در تالار فرهنگ به کارگردانی کمال الدین شفیعی بروی صحنه رفت.
ایرج راد فعالیت تئاتری خود را با همکاری با گروه های تئاتر میترا و مهر ادامه دارد و با بیش از سی سال فعالیت در زمینه تئاتر یکی از باتجربه ترین بازیگران در این عرصه می باشد. ایرج راد از فروردین 1387 تاکنون به عنوان مدیر عامل خانه تئاتر انتخاب شده است.
ایرج راد در تئاترهای بسیاری از جمله "آریاداکاپو"، لبخند باشکوه آقای گیل"، "مرده های بی کفن و دفن"، "آمیز قلمدون"، "سیاه زنگی مرد فرنگی" و ... اشاره کرد.
ایرج راد در کنار بازیگری، تجربه کارگردانی نمایش های بسیاری مانند «جانشین»، «دکتر فاستوس»، «دکتر کئوک»، «مهاجران»، «ماهایان کوشیار»، «شاهراه و دکتر فاستوس» را نیز در کارنامه هنری خود دارد.
نمایش «عیش و نیستی» در بخش میهمان بیست و هشتمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر در سال 1388 از آخرین کارهای ایرج راد در سالهای اخیر است.
نخستین تجربه بازیگری ایرج راد در مقابل دوربین در سن 26 سالگی با بازی در فیلم پستچی به کارگردانی داریوش مهرجویی در سال 1350 اتفاق افتاد. پستچی در زمان خود موفقترین ساخته? این کارگردان در محافل جهانی بود. فیلم پستچی در سال 1972 جایزه اینتر فیلم را در بخش سینمای جدید فستیوال برلین از آن خورد. همچنین نامزد دریافت جایزه هوگو طلایی از فستیوال فیلم شیکاگو شد.
بعد از آن ایرج راد در سال 1354 در فیلم دایره مینا نیز به ایفای نقش پرداخت.
از دیگر فیلم های سینمایی مطرح با بازی ایرج راد میتوان به اجاره نشین ها در سال 1365 و جعفرخان از فرنگ برگشته در سال 1366 اشاره کرد.
ایرج راد بعد از چندین تجربه تئاتری و اجراهای مختلف روی صحنه و حضور در سینما سال 1364 در سریال امیرکبیر یکی از ماندگارترین سریال های تاریخی ایران به کارگردانی سعید نیکپور مقابل دوربین رفت.
ایرج راد در سریال امیرکبیر در نقش ناصرالدین شاه اثری ماندگار و به یاد ماندنی از خود در ذهن بینندگان گذاشت و هنوز هم بسیاری از مردم او را با نقش ناصرالدین شاه در این سریال می شناسند.
ایرج راد در سال 1370 در سریال تاریخی وزیر مختار به کارگردانی سعید نیکپور در نقش اصلی الکساندر گریبایدوف روی آنتن شبکه یک سیما رفت.
سریال وزیر مختار ماجرایی از زندگی الکساندر گریبایدوف نمایشنامه نویس، شاعر و آهنگساز روسی بود که وارد دنیای سیاست شد و در دوران قاجار در نگارش صلح ترکمانچای نقش داشت و بعد از آن به عنوان وزیر مختار روسیه به ایران آمد.
از دیگر نقش های به یادماندنی و متفاوت ایرج راد بازی در سریال محبوب در پناه تو به کارگردانی حمید لبخنده در سال 1374 است. سریال در پناه تو یکی از محبوب ترین سریال های خانوادگی دهه 70 است که ایرج راد در آن در نقش پدر مریم (با بازی لعیا زنگنه) بازیگر اصلی سریال ایفای نقش کرده است. ایرج راد از نقشش در این سریال به عنوان یکی از محبوب ترین نقش هایش یاد کرده است.
ایرج راد همچنین در سال 1377 همکاری دیگری با حمید لبخنده برای بازی در سریال در قلب من داشته است.
ایرج راد بار دیگر در سریال سالهای مشروطه در سال 1388 به کارگردانی محمدرضا ورزی در نقش ناصرالدین شاه مقابل دوربین تلویزیون قرار گرفت. ایرج راد در سریال سالهای مشروطه بازیگر نقش دوران میانسالی و پیری ناصرالدین شاه بود و این نقش تفاوت های زیادی با نقشش در سریال امیرکبیر داشت و دو بازه زمانی جداگانه را به تصویر میکشد.
ایرج راد تاکنون در بیش از 30 سریال و تله تئاتر مقابل دوربین تلویزیون ایران ایفای نقش کرده است.
ایرج راد از آذرماه سال 1351 تا پایان سال 1353 به مدت دو سال نویسنده و مجری 112 برنامه نیم ساعته هفتگی به نام (تئاتر روز) شامل اخبار، رویدادهای تئاتر ایران و جهان و نقد و مصاحبه بود.
ایرج راد در تعداد زیادی از جشنوارههای تئاتر فجر – منطقه ایی، استانی جشنواره رضوی – دفاع مقدس – آشورایی و ارتش و جشنوارههای دیگر به عنوان داور حضور داشته است.
او همچنین عضو هیئت مؤسس خانه سینما و سه دوره عضو هیئت مدیره و دبیران انجمن بازیگران سینما.
عضو هیئت مؤسس و هیئت مدیره و مشاور شورای عالی خانه هنرمندان ایران از بدو تأسیس تا کنون.
عضو هیئت مؤسس عضو هیئت مدیره و رئیس هیئت مدیره و نایب رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل خانه تئاتر از بدو تأسیس تاکنون بوده است.
ایرج راد متاهل است و سالهاست که ازدواج کرده است ولی از همسر ایشان اطلاعاتی موجود نیست، فقط عکسی از ایرج راد و پسرش در شبکه های مجازی منتشر شده است.
پستچی (1351) | دایره مینا (1353) | گردباد (1364) |
اجارهنشینها (1365) | ویزا (1366) | جعفرخان از فرنگ برگشته (1366) |
طوبی (1367) | چون ابر در بهاران (1369) | نصف جهان (1371) |
سهراب تا سهراب (قطب مخوف) (1372) | شور عشق (1379) | هفت ترانه (1380) |
شمعی در باد (1382) | جای او دیگر خالی نیست (1384) |
تله تئاتر «ایستگاه» (1364) | تله تئاتر «آریا دا کاپو» (1347) | تله تئاتر «در شاهراه» (1350) |
امیرکبیر (1363-1364) | تله تئاتر «دکتر فاستوس» ( 1364) | این شرح بی نهایت (1366–1368) |
وزیرمختار ( 1370) | مدرسه ما ( 1373) | در پناه تو (1374) |
دستی بر آتش (1376) | در قلب من (1377) | گم شده (1377) |
راهی به سوی خانه ( 1379) | بازی زندگی ( 1380) | مدار صفر درجه ( 1386) |
سال های مشروطه (1388) | دختران حوا ( 1391) | سرگذشت (محکومین 2) (1398) |
گردآوری: بخش بازیگران بیتوته